วันก่อนมีพี่สาวที่รู้จักกันโทรมาปรึกษาว่ากำลังจะพาลูกไปฉีดวัคซีนเยื่อหุ้มสมองอักเสบ แต่ก่อนหน้านั้นเคยฉีดวัคซีนไข้สมองอักเสบไปแล้ว ไม่มั่นใจว่า วัคซีนทั้งสองตัวนี้เหมือนหรือต่างกัน? เชื่อแน่ว่า อาจจะมีคุณพ่อคุณแม่มือใหม่หลายท่านที่น่าจะสับสนกับชื่อเรียกของวัคซีน 2 ชนิดนี้กันอยู่ วันนี้เรามาหาคำตอบไปพร้อมกันดีกว่าค่ะ…
ช่วงนี้กระแสเรื่องยาปฏิชีวนะกำลังมาแรง ล่าสุดอ่านเจอเรื่องหนึ่งจากเพจ Drama-addict เขียนว่า ถึงกับหัวร้อน เมื่อมีคนส่งข้อมูลมาให้ว่า รพ เอกชนแห่งนึง จ่ายยาฆ่าเชื้อให้คนไข้แล้วแปะชื่อว่า เป็น “ยาแก้อักเสบ”
ก่อนหน้านี้มีข่าวการระบาดของไข้หวัดใหญ่ H1N1 ที่ประเทศฮ่องกง และเชื้อเริ่มแพร่มาใกล้ไทยเข้าไปอีก เมื่อมีข่าวศิลปินดาราคนดังชาวเมียนมาติดเชื้อชนิดนี้ด้วย และเมื่อวานนี้เอง มีข่าวรายงานว่า นักศึกษากว่า 50 รายที่มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ป่วยเป็นไข้หวัดใหญ่ ถูกหามส่งโรงพยาบาล
วันนี้มีโอกาสได้ฟังข่าวจากรายการเรื่องเล่าเช้านี้ เกี่ยวกับการใช้ยาในทางที่ผิด จนถึงขั้นเสียชีวิตมาเล่าให้ฟังกันค่ะ ยาที่กำลังจะพูดถึงนี้ชื่อว่า “ยาทรามาดอล (Tramadol)” เป็นยาแก้ปวดแคปซูลสีเขียวเหลือง ซึ่งถ้าใครติดตามข่าวน่าจะคุ้นเคยกับยาตัวนี้กันมาบ้าง
พอได้ยินคำว่า “อุจจาระ” หลายคนคงร้อง ยี้…. ด้วยความรังเกียจ และหลังจากทำภารกิจเสร็จ น้อยคนนักที่จะสังเกตสีหรือลักษณะอุจจาระของตัวเอง แต่รู้หรือไม่ว่า บางทีสีอุจจาระของคุณอาจบ่งบอกถึงความผิดปกติของร่างกายได้
เวลาปวดหัว ปวดขา ปวดหลัง ยาตัวแรกที่หลายคนนึกถึงคงจะหนีไม่พ้น “ยาพาราเซตามอล” แล้วถ้าหากกินพาราเซตามอลไม่หายจะทำไงดี? แพทย์ก็จะสั่งยาอีกกลุ่มให้นั่นก็คือ “ยากลุ่มแก้ปวดลดอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ หรือ NSAIDs (Non-steroidal Anti-inflammatory drugs )” เช่น ไอบรูโพเฟน ไดโคลฟีแนค หรือแม้แต่เซเลเบรค ซึ่งแพทย์อาจจะสั่งให้กินครั้ง 1-2 เม็ด วันละ 3 ครั้งหลังอาหารทันที…
เคยสงสัยมั้ยว่า เวลาแพทย์สั่งผงเกลือแร่มาให้รับประทานเวลาท้องเสีย ทำไมเภสัชกรต้องแนะนำว่า ให้ผสมกับน้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว และค่อยๆจิบ ไม่ให้กินครั้งเดียวหมดแก้ว หรือแม้แต่.. ผสมแล้วอยู่ได้แค่ 1 วัน ? ถ้าสงสัยวันนี้ ทีมงานอยู่กับยา จะพาไปหาคำตอบกันค่ะ
เวลาท้องเสีย.. หลายครั้งที่แพทย์สั่งยา Norfloxacin ให้คนไข้กลับมารับประทานที่บ้าน และเภสัชกรมักจะแนะนำคนไข้ว่า “ยาตัวนี้ ไม่ควรรับประทานพร้อมกับนม แคลเซียม ธาตุเหล็กหรือยาลดกรด” แล้วเคยสงสัยมั้ยคะว่า ทำไม? ถึงไม่ควรรับประทานพร้อมกับนม แคลเซียม ธาตุเหล็กหรือยาลดกรด วันนี้ทีมงานอยู่กับยาจะมาไขข้อข้องใจให้ทราบกันค่ะ…
นอกจากการจ่ายยาแล้ว.. อีกหนึ่งบทบาทของเภสัชกร คือ ช่วยแพทย์หรือพยาบาลค้นหา “DRP, Drug Related Problems” หรือ ปัญหาที่เกี่ยวกับยา และปัญหาที่คุ้นเคยของเภสัชกรที่มักจะได้ค้นหานั่นก็คือ คนไข้กินยาตรงตามแพทย์สั่งหรือไม่? นอกจาการนับเม็ดยาเพื่อประเมินความร่วมมือในการใช้ยาของคนไข้แล้ว อีกวิธีหนึ่งที่สามารถช่วยสังเกตหรือดูว่าคนไข้พูดความจริงหรือไม่ เพราะอาจมีบางคนที่บอกว่า กินยาทุกวันตามแพทย์สั่ง แต่ความจริงแล้วไม่ได้กินก็มี นั่นคือ “การสังเกตสีของปัสสาวะคนไข้ค่ะ” เพราะสีของปัสสาวะ สามารถบอกได้ว่า “คนไข้พูดความจริงหรือโกหก” ยารักษาโรคบางอย่าง เช่น…
เคยได้ยินมั้ยคะว่า “ดวงตา” เป็นหน้าต่างของหัวใจ แน่นอนว่า หลายๆคนคงไม่อยากให้เกิดความผิดปกติใดใดกับดวงตาของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็น การติดเชื้อที่ดวงตา หรือแม้แต่การเกิดต้อ เพราะปัญหาดังกล่าว อาจส่งผลต่อการมองเห็นของเราได้
