หลังจากที่มีข่าวการเสียชีวิตของพนักงานสาวร้านบาบีคิวแห่งหนึ่งในจังหวัดอุทัยธานี ด้วยเชื้อไข้หวัดใหญ่ H1N1 เมื่อไม่นานมานี้ ทำให้หลายคนอาจกำลังตื่นตระหนกเรื่องการระบาดของโรคดังกล่าว และอาจเคยได้ยินเรื่องการฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่นี้มาบ้างแล้ว แต่สำหรับบางคนที่กำลังงง และสงสัยว่า ทำไมวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่นั้นมีทั้ง 4 สายพันธุ์ และ 3 สายพันธุ์? มันต่างกันยังไง? และฉีดแค่ 3 สายพันธุ์ จะปลอดภัยและป้องกันเชื้อไข้หวัดใหญ่ได้หรือไม่ วันนี้ทีมงานอยู่กับยาจะมาไขข้อข้องใจให้ได้ทราบกันจ้า
ขอบคุณภาพจากhttps://www.matichon.co.th/local/quality-life/news_1095597
ไข้หวัดใหญ่ 4 สายพันธุ์คืออะไร
โรคไข้หวัดใหญ่เกิดจากเชื้อไข้หวัดใหญ่ ซึ่งเป็นไวรัสที่มีชื่อว่า ไวรัสอินฟลูเอนซ่า (influenza virus) ซึ่งมีอยู่ 2 ชนิด คือ influenza A และ B ซึ่งแต่ละชนิดแบ่งเป็นสายพันธุ์ย่อยๆ ดังนี้
- ไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A (H1N1)
- ไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A (H3N2)
- ไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ B ตระกูล Victoria lineage
- ไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ B ตระกูล Yamagata lineage
การเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ของเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ในประเทศไทย
จากรายงานการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ของเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ในประเทศไทยของศูนย์เฝ้าระวังไข้หวัดใหญ่แห่งชาติ กระทรวงสาธารณสุข ระหว่างเดือนมกราคม – เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2560 พบว่า สายพันธุ์ที่ระบาดคือ
1. A/Michigan/45/2015 (H1N1)pdm09
2. A/Hong Kong/4801/2014 (H3N2)
3. B/Brisbane/60/2008 (Victoria lineage)
4. B/Phuket/3073/2013 (Yamagata lineage)
โดยพบสัดส่วนของไวรัสไข้หวัดใหญ่ B สายพันธุ์ Victoria lineage (ร้อยละ 18.18) และ Yamagata lineage (ร้อยละ 81.82)
แต่ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2561 พบว่ามีการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์เป็น
1. A/Michigan/45/2015 (H1N1)pdm09
2. A/Singapore/INFIMH-16-0019/2016 (H3N2)
3. B/Phuket/3073/2013 (Yamagata lineage)
จะเห็นได้ว่า ไวรัสไข้หวัดใหญ่ B เกิดจากสายพันธุ์ Yamagata lineage ทั้งหมด โดยไม่พบ Victoria lineage เลย ซึ่งไม่สอดคล้องกับไวรัสไข้หวัดใหญ่ B สายพันธุ์ก่อโรคที่พบในประเทศไทย
การเปลี่ยนแปลงวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ในปี พ.ศ. 2561
ปัจจุบัน องค์การอนามัยโลกได้แนะนำวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่สำหรับซีกโลกใต้ที่จะใช้ในปี พ.ศ. 2561 มีองค์ประกอบดังนี้
1. A/Michigan/45/2015 (H1N1)pdm09-like virus
2. A/Singapore/INFIMH-16-0019/2016 (H3N2)-like virus
3. B/Phuket/3073/2013-like virus (Yamagata lineage)
ซึ่งต่างจากปีพ.ศ. 2560 โดยเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์สำหรับไวรัสไข้หวัดใหญ่
- สายพันธุ์ A/Hong Kong/4801/2014 (H3N2)-like virus เป็น A/Singapore/INFIMH-16-0019/2016 (H3N2)-like virus
- สายพันธุ์ B/Brisbane/60 / 2008 -like virus (Victoria lineage) เป็น B/Phuket/3073/2013-like virus (Yamagata lineage) ซึ่งจะครอบคลุมเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ที่ระบาดในปี พ.ศ. 2561 มากขึ้น
ดังนั้น ถ้าใครที่กำลังตัดสินใจว่าจะฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่แบบ 4 สายพันธุ์หรือ 3 สายพันธุ์ ก็ลองตรวจสอบดูว่าครอบคลุมเชื้อที่กำลังระบาดตอนนี้อยู่หรือไม่ ตามที่ได้กล่าวมาข้างต้นนี้เลยค่ะ
และใครที่อยู่ใน 7 กลุ่มเสี่ยง ก็อย่าลืมไปติดต่อขอฉีดวัคซีนที่รพ.ใกล้บ้านของท่านด้วยนะคะ
ขอบคุณภาพจาก http://nhsonews.com/index.php/news/content/225
> อ่านข้อมูลเรื่องไข้หวัดใหญ่เพิ่มเติมได้ที่นี่
เรียบเรียงโดย อยู่กับยา
แหล่งที่มา : คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
