อาการเหนื่อยหรือเมื่อยล้า เป็นผลข้างเคียงจากยาตัวใดบ้าง

หนึ่งในอาการข้างเคียงที่มักพบได้บ่อยหลังจากกินยานั้นก็คือ อาการเหนื่อยและเมื่อยล้า ซึ่งหลายคนอาจคิดว่า มีเพียงยานอนหลับเท่านั้น ที่กินแล้ว อาจทำให้มีอาการข้างเคียงดังกล่าวได้ แต่รู้หรือไม่ว่า ยังมียากลุ่มอื่นๆอีกนะคะ ที่สามารถทำให้เกิดอาการเมื่อยล้า ตามมาหลังจากกินยาได้อีกเช่นกัน

สาเหตุของอาการเหนื่อยและเมื่อยล้า

สาเหตุของอาการข้างเคียงดังกล่าวนั้น เกิดจาก สารเคมีในสมองที่เรียกว่า Neurotransmitters หรือสารสื่อประสาทนั่นเอง ซึ่งหน้าที่ของสารสื่อประสาท(Neurotransmitters) นั้นก็คือ ส่งสัญญาณประสาทจากสมองส่วนหนึ่งไปอีกส่วนหนึ่ง และจากสมองไปสู่ทั่วร่างกาย โดยมีทั้งชนิดกระตุ้น (Excitatory neurotransmitters) และชนิดยับยั้ง (Inhibitory neurotransmitters) ซึ่งจะส่งผลให้เรารู้สึกทั้งตื่นเต้น อารมณ์ดี หรือแม้แต่เหนื่อยและเมื่อยล้าได้ค่ะ

มาดูกันดีกว่าว่า อาการเหนื่อยและเมื่อยล้า เป็นอาการข้างเคียงของยากลุ่มใดบ้าง…

ยาที่มีอาการข้างเคียงทำให้เหนื่อยและเมื่อยล้าได้

• ยาแก้แพ้ (Antihistamines) ยกตัวอย่างเช่น Diphenhydramine(ไดเฟนไฮดรามีน ), Brompheniramine (บรอมเฟนิรามีน) และ Hydroxyzine (ไฮดรอกซิซีน) เป็นต้น นอกจากนี้ยาแก้แพ้บางตัวยังถูกจัดอยู่ในกลุ่มยานอนหลับได้อีกเช่นกัน

• ยารักษาอาการซึมเศร้า (Antidepressants) ยกตัวอย่างเช่น ยากลุ่ม Tricyclic Antidepressants, TCAs หรือ Amitriptylines (อะมิทริปไทลีน)

• ยาคลายกังวล (Anxiety medications) ยกตัวอย่างเช่น  Lorazepam (ลอราซีแพม) หรือ Diazepam (ไดอะซีแพม) ซึ่งยาในกลุ่มนี้อาจมีอาการข้างเคียงทำให้ง่วงซึม และเหนื่อยล้าหลังจากรับประทานยา ประมาณ 2-3 ชั่วโมงหรือหลายวัน ขึ้นอยู่กับชนิดของยาที่รับประทาน

• ยาลดความดันโลหิต (Blood pressure medications) ยกตัวอย่างเช่น ยากลุ่ม Beta-blockers คือ Atenolol (อะทีโนลอน) หรือ Propranolol (โพรพาโนลอน) เป็นต้น โดยยากลุ่มนี้จะมีผลลดอัตราการเต้นของหัวใจ ทำให้หัวใจเต้นช้าลง ซึ่งอาจทำให้รู้สึกเหนื่อยได้นั่นเอง

• ยาคลายกล้ามเนื้อ (Muscle relaxants) ยกตัวอย่างเช่น Tolperisone (โทลเพอริโซน), Muscol(มัสคอล) ยาสูตรผสมระหว่างยาParacetamol และยา Orphenadrine ซึ่งส่วนใหญ่ยากลุ่มนี้จะไม่ได้ออกฤทธิ์ต่อกล้ามเนื้อโดยตรง แต่จะไปมีผลต่อการทำงานของสมองและระบบประสาทบริเวณไขสันหลังที่ใช้ควบคุมกล้ามเนื้อ จึงส่งผลให้ผ่อนคลายความตึงของกล้ามเนื้อได้ และทำให้เกิดอาการข้างเคียงคือเหนื่อยล้าตามมาได้เช่นกัน

•  ยาระงับปวดโอปิออยด์ (Opioid pain medications) ตัวยาจะเข้าจับกับตัวรับที่มีชื่อว่า Opioid receptors และปรับสมดุลทางเคมีของสารสื่อประสาท ทำให้ควบคุมความปวดได้ ยกตัวอย่างเช่น  ยา Morphine (มอร์ฟีน) เป็นต้น

ควรปฏิบัติตัวอย่างไร หากต้องรับประทานยาที่อาจทำให้เหนื่อยและเมื่อยล้าได้

• หากต้องรับประทานยาที่อาจทำให้เหนื่อยและเมื่อยล้า ควรออกกำลังกายร่วมด้วย เช่นการเดินเร็ว และยืดเส้นยืดสาย เพื่อทำให้ร่างกายกระฉับกระเฉงขึ้น
• ควรสูดลมหายใจลึกๆ
• หากรู้สึกง่วง เหนื่อยหรือเมื่อยล้า อาจดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนผสมเล็กน้อย เช่น ชาหรือกาแฟ เป็นต้น

แต่ถ้าอาการข้างเคียงที่รุนแรง หลังจากรับประทานยา ควรปรึกษาแพทย์เพื่อปรับเปลี่ยนตัวยาดีกว่านะคะ เพื่อความปลอดภัยในการใช้ยาค่ะ

แปลและเรียบเรียงโดย อยู่กับยา

แหล่งที่มา : What Medicines Can Make You Tired?